به گزارش اگزیم نیوز از روابط عمومی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، در اين گزارش سياستي جديد آمده است: بر اساس نتایج پژوهش، مهم‌ترین چالش‌های موجود در زمینهٔ انعقاد و اجرای پیمان‌های پولی در ایران عبارت‌اند از: وجود تحریم‌های اقتصادی (مالی و تجاری) و محدودیت‌های مربوط به آن،‌ بالا بودن نرخ تورم در کشور و نوسان‌های ارزی، تنش‌های سیاسی و لزوم وجود روابط پایدار با کشورهای طرف قرارداد، مشکلات کلان اقتصادی و نامتناسب بودن نرخ‌های بهره با نرخ‌های کشور طرف پیمان، پایین بودن سطح استانداردهای نظام بانکی، مسائل مربوط به صادرات و واردات، نبود موازنهٔ تجاری با برخی کشورها، و نبود هماهنگی کافی بین دستگاه‌های مرتبط با پیمان‌های پولی.

 بر این اساس، انعقاد پیمان‌های پولی با سایر کشورهای تحریم‌شده، استفاده از کانال‌های جایگزین پرداخت و نقل‌وانتقال پول، تأسیس بانک چندملیتی بین کشورهای منطقه، برابرسازی پول‌های ملی با واحدهای پولی شاخص یا دارایی‌های ثابت، ارتقای استانداردهای نظام بانکی کشور، تسهیل رویه‌های اداری به‌منظور تقویت صادرات و واردات، و افزایش نقش‌آفرینی بانک مرکزی ازجمله مهم‌ترین پیشنهادهای ارائه‌شده برای رفع چالش‌های موجود در زمینهٔ پیمان‌های پولی به‌شمار می‌آیند.

پیمان پولی توافقی است که کشورها برای تسهیل تجارت و برداشتن موانع انتقال ارز بین خود امضا می‌کنند تا به‌جای استفاده از ارزهای دیگری همچون دلار و یورو، از پول ملی در صادرات و واردات خود استفاده کنند.

در بخش مقدمه این گزارش سیاستی که توسط رسول خوانساری، وهاب قلیچ و زهرا لطیفی با نظارت مهدی هادیان منتشر شده، آمده است: در حال حاضر، حدود ۶۰ درصد از کشورها که نزدیک به هفتاد درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص داده‌اند، از دلار به‌عنوان لنگر ارزی خود استفاده می‌کنند. این در حالی است که سهم ایالات‌متحده از تولید ناخالص داخلی جهان، از ۳۰ درصد در پایان جنگ جهانی دوم به حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است و از سوی دیگر سهم چین چهار برابر شده و به حدود ۱۶ درصد رسیده است (بانک جهانی، 2019).

به نظر می‌رسد بانک‌های مرکزی جهان در متنوع‌سازی ذخایر ارزی خود مصمم هستند. تا پایان سه ماههٔ اول سال ۲۰۱۹، کشورها ۱۰٫۹ تریلیون دلار ذخایر ارزی داشته‌اند که ۶۱٫۸ درصد معادل ۶٫۷۴ تریلیون دلار از این ذخایر برحسب دلار بوده است. این کمترین سهم دلار از ذخایر ارزی جهان از سه ماههٔ چهارم سال ۲۰۱۳ بدین سو محسوب می‌شود. از سوی دیگر، ۲/۲۰ درصد معادل ۲٫۲ تریلیون دلار از ذخایر ارزی جهان برحسب یورو بوده است که رشد زیادی را نسبت‌به سال ۲۰۱۴ نشان می‌دهد (صندوق بین‌المللی پول، ۲۰۱۹). در سال‌های اخیر، دلارزدایی و تجارت با پول‌های ملی به مسئله‌ای مهم برای چین، ایران، ترکیه، روسیه، و حتی برخی کشورهایی تبدیل شده است که روابط خوبی با امریکا دارند. برای مثال روسیه در نوامبر ۲۰۱۶، قراردادهای آتی نفت خام اورال را برحسب روبل در بورس کالای بین‌المللی سن‌پترزبورگ راه‌اندازی کرد. همچنین در بورس انرژی ایران یورو، ریال، و سبدی از دیگر ارزها برای تسویهٔ معاملات نفت خام از جولای ۲۰۱۱ مورد استفاده قرار گرفته است. کشورهای اروپایی ازجمله آلمان، فرانسه، بلژیک، و اسپانیا نیز اعلام کرده‌اند که می‌خواهند یوان چین را به سبد ذخایر ارزی خود اضافه کنند و در نتیجه ذخایر دلاری خود را کاهش دهند.

این گزارش هفت توصیه سیاستی براساس چالش‌های تبیین‌شده در بخش‌های قبل، توصیه‌های سیاستی به منظور رفع چالش‌ها در زمینه پیمان‌های پولی، را ارائه کرده که عبارتند از :

دسته اول: سیاستگذاری برای کاهش اثرات منفی تحریم‌های اقتصادی در استفاده از پیمان‌‌های پولی

دسته دوم: سیاستگذاری برای کاهش تورم و نوسان شدید نرخ ارز

دسته سوم: سیاستگذاری برای ایجاد بهتر روابط پایدار با کشورهای طرف قراردادهای تجاری

دسته چهارم: سیاستگذاری برای تقویت سطح استانداردهای نظام بانکی

دسته پنجم: سیاستگذاری برای بازبینی قوانین و نو‌سازی سازوکارهای اجرایی در امور بازرگانی با تکیه بر حل تنگناهای صادرات و واردات

دسته ششم: سیاستگذاری برای ایجاد موازنهٔ تجاری با برخی کشورهای هم‌پیمان

دسته هفتم: سیاستگذاری برای افزایش سطح هماهنگی و همکاری بین دستگاه‌های حقوقی، اجرایی و قضایی در استفاده از پیمان‌های پولی

علاقه‌مندان برای دسترسی کامل به این گزارش سیاستی می‌توانند به پرتال پژوهشکده پولی و بانکی به نشانی www.mbri.ac.ir  مراجعه کنند.